[concept – wordt nog aangevuld / uitgebreid ]
Woord van God
De roeping van God om discipelen te maken (en ze samen te brengen in gemeentes) is voor iedereen. Maar een duidelijk ‘spreken van God’-moment is wel belangrijk. Handelingen 13:2 zegt:
En terwijl zij de Heer dienden en vastten, zei de Heilige Geest: Zonder voor Mij zowel Barnabas als Paulus af voor het werk waartoe Ik hen geroepen heb.
Heb je een spreken van God? Als gemeente, of als pionier(steam)?
Toetsing
Een echte roeping wordt (bijna) altijd herkend door anderen die in dezelfde Geest bezig zijn. Paulus ging, voor hij de boer op ging met zijn boodschap, eerst checken bij de apostelen:
En ik legde hun het Evangelie voor dat ik verkondig onder de heidenen. En afzonderlijk aan hen die in aanzien waren, opdat ik niet misschien tevergeefs zou lopen (Gal. 2:2)
We kiezen altijd voor een positieve en vertrouwende basishouding. Niet iedereen is zomaar zo gek om op het idee te komen een kerk te planten. Toch nemen we ook Gods waarschuwing serieus om ‘niet overhaast de handen op te leggen’ (1 Tim. 5:22). Dit voor zowel Jezus’ reputatie als het (tijdelijke en eeuwige) welzijn van jullie die starten én van de mensen die met jullie in aanraking gaan komen.
Concreet betekent dat de volgende vragen langslopen:
- hoe heeft God tot je gesproken een nieuwe kerk te starten?
- wat is je motivatie? wat is je grote ‘waarom’?
- wat vindt je thuisgemeente ervan?
- welke andere Geestvervulde leiders kunnen je roeping bevestigen?
- wat is je bedieningservaring tot nu toe?
- staan partner en gezin voluit achter de plannen?
- hoe is jullie financiële situatie? (zijn er schulden, hoe willen jullie rondkomen)
- zijn er nog ‘losse eindjes’ met andere gemeentes, leiders, bedieningen? Leef je ‘voor zover het van jou afhangt, in vrede met alle mensen’?
- stem je niet alleen in met de geloofsbelijdenis en de belangrijke ‘positieverklaringen’ van de VPE, maar kan je deze ook met volle overtuiging prediken en onderwijzen?
- voldoe je aan de bijbelse eisen voor oudsten en leiderschap (1 Tim. 3:1-13, Tit. 1:6-9, 1 Pet. 5:2-3, Hd. 6:3)?
Voor de laatste twee punten (de VPE-geloofsbelijdenis en bijbels oudstenschap) – zijn er binnen hopelijk heel korte tijd trainingsmomenten waar we je vragen – zodra ze van start gaan – aan deel te nemen.
Relationele inbedding
We willen je graag helpen het niet alleen te doen. Te zoeken naar een goed ondersteuningssysteem, een netwerk, een familie waar je terecht kan. Voor zowel praktische vragen rondom kerk-zijn als wanneer je er zelf even doorheen zit en bemoediging kan gebruiken. Heb je al een netwerk waar je terecht kan? Geweldig. Nog niet? Dan helpen we je er eentje zoeken. De VPE-regioleider & het team van Meer Jezus komen aan je zij.
Plan van aanpak
We adviseren je (en willen je helpen) goed na te denken over:
- wat is je visie, wat laat God je zien wat Hij wil doen?
- hoe ga je mensen discipelen?
- hoe ga je leiders trainen?
- met welk team wil je gaan werken?
- wie is je doelgroep?
- hoe ga je communiceren dat je er bent?
- voor welke naam kies je en waarom?
- op welke locatie ga je starten?
- welk model kies je qua kerkbestuur?
- voor welke juridische rechtsvorm kies je?
- hoe ga je alles betalen?
Voorbereiding
Gebed
Visie
Relaties bouwen
Geestelijke voorbereiding:
– er gaan mensen wegvallen
– er gaat groeiplateau komen
– er gaat andere leiderschapsstijl nodig zijn
– je kan zelf moeten vertrekken
– JE GAAT STERVEN
Bestuursmodel
Hoe besluiten genomen worden in een kerk, moet vastgelegd worden in statuten. Statuten zijn er voor als het misgaat. Als het goed gaat kraait er geen haan naar. Maar je wil het wel goed geregeld hebben voordat het misgaat, en niet middenin een crisis dingen nog moeten regelen – dit is vaak te laat.
Statuten zijn ook een juridische vereiste in Nederland.
Keuze:
– statuten meteen vastleggen
– statuten pas vastleggen als de gemeente al een tijdje draait
Statuten kunnen bij VPE ‘gedeponeerd’ worden
je opereert nog even zonder statuten
als jullie weten welk model jullie willen volgen, kunnen statuten vastgelegd worden bij notaris
Opties in bestuursmodellen:
1. presbyteriaans
2. episcopaals
3. congregationalistisch
4. hybride vorm van bovenstaande
1. Presbyteriaans
Gezag ligt bij de oudsten, al dan niet met een primus inter pares – een ‘eerste onder gelijken’ die in bepaalde situaties de knoop doorhakt.
Beslissingen kunnen genomen worden met meerderheid van stemmen (zorg in dat geval voor een oneven aantal oudsten, zodat er geen patstelling ontstaat) óf met unanimiteit (zorg in dat geval voor een afspraak wat er gebeurt als er geen consensus ontstaat – b.v. de voorganger/leidende oudsten maakt in dat geval de beslissing, en de rest legt zich daarbij neer. Omschrijf ook de voorwaarden waar besluiten in zo’n situatie aan moeten voldoen)
Een variant van dit model is dat het gezag ligt bij een bestuur, een raad van diakenen, of kerkenraad – mensen die niet voldoen aan het profiel van oudsten. Dit is vaak de situatie in traditionele kerken. Op deze manier wordt het geestelijk leiderschap ondergeschikt aan het bestuurlijke leiderschap. Dit is over het algemeen geen vruchtbare manier van kerkbestuur. De VPE raadt deze vorm van kerkbestuur ten zeerste af.
2. Episcopaal
Gezag ligt bij één persoon of echtpaar.
Belangrijk hierbij is checks en balances aanbrengen: door wie kan de voorganger aangesproken of ontslagen worden? Een externe raad van opzieners of Raad van advies, van tevoren aangewezen en in de statuten of huishoudelijke reglementen vastgelegd, kan hierin een oplossing bieden. De leden van deze raad spreken ideaal gezien minstens één keer per jaar in de gemeente, en zijn in meer of mindere mate betrokken bij zowel voorgangers als gemeente.
Er moet vastgelegd worden onder welke omstandigheden de hulp van deze raad kan worden ingeschakeld. Door voorgangers, oudste team als zij een conflict met de voorgangers hebben, of gemeenteleden?
3. Congregationalistisch
Gezag ligt bij de gemeente, de leden. Alhoewel dit cultureel goed in de markt ligt en daarom voor ons logisch lijkt, is het goed te bedenken dat als Israël in de woestijn op deze manier besluiten nam, ze niet eens uit Egypte zouden zijn vertrokken. En bij het zien van het Beloofde Land met reuzen en muren, meteen zouden zijn teruggekeerd naar Egypte!
Toch is het goed dat er naar de gemeente geluisterd wordt. De apostelen doen dit in Handelingen 6, als de weduwen beginnen met mopperen.
Een goed principe is: geen stemming, maar instemming.
Balans van bestuursmodellen
Alle bovenstaande opties hebben bestaansrecht.
AANMELDING BIJ VPE
– Nieuwe gemeente valt meteen onder ANBI-groepsbeschikking die de VPE heeft
– VPE doet ook aanmelding bij KvK
– KvK-nummer is nodig voor bankrekening
Pre-lancering: juridisch en financieel
Kies een rechtsvorm
Financiële voorbereiding
Als je eenmaal een KvK-nummer hebt, kan je naar de bank om een rekening te openen.
Vermijd acties met contant geld. Doe nagenoeg alles met de bank. Dat is transparant. Veel contant geld is heel bewerkelijk, niet transparant en roept vragen op (2 Cor.8:21).
ANBI-status
Pre-lancering: geestelijk en relationeel
Een startteam bouwen
Vorm een kernteam
Bid dat God je mede-arbeiders geeft voor in de oogst (Matt. 9:38)
Zoek niet zozeer mensen die zoals jij zijn, maar juist die jou aanvullen[1]
Selectie – wie wel, wie niet?
Advies: communiceer dat het team tijdelijk is: voor de pioniersfase (indien nodig, geef ongeveer een moment in de tijd aan, b.v. een half jaar na de eerste dienst). Beloof geen vaste plekken zonder einde.
Bijbels principe hierbij: Diakenen moeten eerst beproefd worden, daarna mogen zij dienen, als zij onberispelijk zijn (1 Tim. 3:10)
Verdeel de taken onderling.
· De basis is: taken doen die dicht bij je gaven/roeping liggen
· maar iedereen moet ook dingen doen die niet echt bij je passen, maar gewoon gedaan moeten worden – tot er iemand komt die er echt helemaal geknipt voor is
Wees duidelijk dat de leiding bij jou/jullie ligt als initiatiefnemers
Rust het team toe: zelf, of via onderwijs van iemand anders dat je gebruikt als basis.
Besteed tijd aan team building. Niet alleen ‘zakelijk’, maar ook gezellige activiteiten. Leer elkaar kennen en neem tijd om voor en met elkaar te bidden. Het is ook belangrijk om te ontdekken hoe mensen verschillen van elkaar, als het gaat om gaven, talenten, persoonlijkheid, voorkeur t.o.v. verandering, etc.[2]
[1] Wees eerlijk over je sterke en minder sterke kanten. Zoek juist ook mensen die andere gaven en talenten hebben en
[2] Een nuttige oefening is bijv. een oefening om te zien hoe je veranderbereidheid is in vergelijking tot anderen, dit kan namelijk veel onduidelijkheid en bronnen voor mogelijke conflicten wegnemen (zie p.75 in ‘How to Change your church (without killing it)’, Alan Nelson, Gene Appel).
Locatie
In principe zijn er twee opties:
- beginnen bij iemand thuis
- beginnen in een openbare ruimte
Beide hebben voor- en nadelen. Geen van beiden is meer of minder geestelijk of bijbels. In Efeze begon Paulus in een openbare ruimte (de ‘School van Tyrannus’). In Jeruzalem zowel in de tempel als bij mensen thuis. En op andere plaatsen zien waar de apostelen gemeenten stichtten zien we eerst alleen huisgemeenten. Ook in onze ervaring zien we beide mogelijkheden. Laat je leiden door de Geest!
Marketing?
Website (registreer domeinnaam tijdig)
Sociale media
Kranten
Lancering
Algemene tips:
· Zorg ervoor dat je eerst je team goed bouwt, voordat je ‘openbaar’ gaat
· Welke lanceringvorm kies je?
o Soft launch (het kan verstandig zijn om onderscheid te maken tussen viering voor bekenden/partners en officiele opening gericht op degenen die je wilt bereiken)
o Big lauch
o …
· Kies ruim van tevoren een (strategische) datum (bijv. Kerst in plaats van zomervakantie)
· Stel lanceringsteam samen en begin op tijd met voorbereiding
· Bekendmaking – zie ook marketing (bv. flesjes water uitdelen met uitnodiging op etiket)
· Checklist (volg op acties, …)
· Start een preekserie, zodat je mensen gelijk kunt uitnodigen voor week erna
· Maak planning voor weken erna
